roel van den heuvel
Geeft tekst en uitleg

Leerachterstand

Door de coronacrisis lopen kinderen leerachterstand op. Tenminste, als we hier kortzichtig naar kijken. Wat we daar eigenlijk mee willen zeggen, is dat kinderen niet alles leren wat wij tientallen jaren geleden hebben bedacht dat ze zouden moeten leren. 

Mijn kinderen hebben verantwoordelijkheid leren nemen. Ze pakken ‘s ochtends na het ontbijt zelf hun schoolspullen erbij en kijken welke taken ze die dag moeten doen. En die taken volbrengen ze dan. Ze houden zelf de tijd in de gaten wanneer ze moeten videobellen. In het begin was dit onwennig, maar nu hoef ik ze echt niet meer uit te leggen hoe je de videocall opstart, hoe je de microfoon aan- en uitzet en dat je netjes op je beurt wacht. 

Mijn kinderen hebben hun vrije tijd opnieuw leren indelen. Geen vriendjes om mee te spelen, maar er zijn nog nooit zoveel creatieve hutten gebouwd in de woonkamer. De legodoos is herontdekt en er zijn nieuwe vriendjes gemaakt in de buurt. Ze zijn bewust geworden van hygiëne en de gevolgen die dit met zich mee kan brengen. 

Dus hoezo lopen kinderen een leerachterstand op? Misschien maken ze een d-t foutje extra, kennen ze de tafel van 7 iets minder goed of kennen ze het verschil tussen een ekster en een kraai niet. Maar moet dat per sé in dit schooljaar geleerd worden? 

Kinderen kiezen van baby af aan hun eigen leerpad. Het ene kind kan al heel snel lopen, terwijl het andere kind zijn focus volledig op zijn eerste woordje heeft gelegd. Andere baby’s nemen vooral heel veel in zich op en later komt dat er altijd uit op het moment dat het kind daar klaar voor is. 

En dan moeten kinderen naar school. Ze worden letterlijk in hokjes (klaslokalen) gestopt en vanaf dat moment moeten alle kinderen gelijktijdig weten wat in het boekje staat dat ze moeten weten. En weet je het niet? Dan heb je een leerachterstand. Zonder te kijken of ze op een ander gebied wellicht al veel verder zijn dan leeftijdsgenootjes.

Het hokjesdenken houden we ons hele leven vol. Waarom moet je een heel jaar over doen als je blijft zitten? Waarom geen half jaar? Of waarom kun je het ene vak niet op HAVO-niveau doen en het andere vak op VMBO-niveau? 

En dan ga je naar het ‘hoger’ of ‘middelbaar’ beroepsonderwijs. Want als je gemiddeld beter scoort, dan kun je hogerop. Maar blink je uit in het ene vak, maar heb je moeite met taal? Dan kun je geen chirurg worden. Want als je met corona in het ziekenhuis ligt, wil je geen d-t fout in je doktersverslag zien staan. 

Laat deze crisis een opening zijn om op een andere manier naar het onderwijs te kijken. Steek minder energie in wat een kind niet kan en meer energie in waar een kind goed in is. Positieve energie. Zelfvertrouwen krijgen. Ook daar kun je als kind van leren. 

20 april 2020 - Roel van den Heuvel